Een van de bijzondere panden die Bo-Ex verhuurt, is de ruim honderd jaar oude Geerteschool. Beeldend kunstenaar Nel Pak huurt er een atelier, filmmaker Yaron woont er. "Ik vind het hier een paradijsje."
Van klompenschool in 1904 naar creatieve broedplaats een eeuw later: dat is in een notendop het verhaal van de Geerteschool in Utrecht. In dit robuuste pand, vlak bij het Ledig Erf, wonen en werken creatieve makers. Dat is meteen goed te zien bij binnenkomst in de hal, waar een mooie expositie hangt van het werk van de huurders. "In 2006 was ik op zoek naar een nieuw atelier toen ik over deze ruimte las op een platform voor beeldende kunst", vertelt Nel Pak in haar atelier in de rechtervleugel op de eerste verdieping. Ze maakt onder meer houtsneden en tekeningen met inkt en geeft er tekenles aan kinderen. "Dit pand vond ik meteen fantastisch. Een rustige plek en toch in het centrum van Utrecht. Kijk eens wat een hoge plafonds en grote ramen. Een zee van licht, fijn om goed te kunnen werken."
Er zitten tien creatieve bedrijven in de school, twee kunstenaars delen hun ruimte met een ander. Nel laat de ateliers zien, die allemaal in een groot lokaal zijn gevestigd. "Elke ruimte heeft zijn eigen sfeer: een beetje rommelig en kleurrijk of juist heel strak. Hier zitten onder anderen een illustrator, een kunstschilder, binnenhuisarchitecten en een atelier voor interieurtextiel. Heel divers. Soms werken we samen aan een project. Dan fotografeert een van de fotografen bijvoorbeeld een voorwerp dat is ontworpen door de industrieel vormgever."
Paradijsje
Op de eerste verdieping links is de bewonersvleugel. Het beleid is dat je hier alleen mag huren als je een creatief beroep hebt, vertelt bewoner Yaron. "Zo wonen hier een grafisch ontwerper, een decorbouwer, een animator en een model." Zelf maakt hij documentaires en heeft hij een eigen platenlabel. Hij woonde nog in een studentenhuis toen hij zes jaar geleden hoorde dat er woonruimte vrijkwam in de school. "Aan de eis ‘werken in de creatieve sector’ voldeed ik gelukkig. Wel moest ik hospiteren, want er waren meer mensen die interesse hadden." Bij hospiteren nodigen bewoners mensen uit om kennis te komen maken. Na afloop kiezen ze een nieuwe huisgenoot. Yaron: "Wat was ik blij toen ik hoorde dat ik hier mocht komen wonen. Ik vind het hier een paradijsje. Het is lekker rustig en toch zitten we heel dicht bij het Ledig Erf."
Een deur aan het begin van de gang geeft toegang tot de oude, gemeenschappelijke keuken. Yaron: "Nu iedereen een eigen keuken heeft, gebruiken we deze ruimte als logeerkamer en voor bijvoorbeeld yogasessies." Aan het einde van de gang is Yarons woonruimte. Samen met zijn vriendin bewoont hij een van de oude lokalen, een prachtige grote ruimte van zeker vier meter hoog. Halverwege bevindt zich een vide waar hun slaapkamer is. Eronder is een gezellige keuken. Naast het grote lokaal hebben ze een extra logeerkamer en een eigen badkamer. De andere drie bewoners op de gang delen een wc en badkamer.
"Ik heb privacy als ik dat wil, maar als de deur bij iemand openstaat, is het leuk om even binnen te lopen en een praatje te maken."
Soort woongroep
Het is fijn om niet alleen te wonen, vindt Yaron. "Ik heb privacy als ik dat wil, maar als de deur bij iemand openstaat, is het leuk om even binnen te lopen en een praatje te maken. We zijn heel hecht, eten vaak samen of drinken koffie. En als er iets is, leven we met elkaar mee. Wat dat betreft zijn we een soort woongroep." Vanuit het raam in zijn woonkamer wijst hij naar de conciërgewoning die apart van de school staat. "Daar woont ook een van ons, heel vroeger was dat het handenarbeidlokaal van de school." In 1930 is een stuk bij de school aangebouwd, laat Nel zien in de gang halverwege de bewonersvleugel. "De school was toen te klein geworden voor de vele leerlingen. Kijk, die ramen zien er anders uit dan in mijn atelier. En de plafonds zijn iets minder hoog." Kijk straks buiten nog even naar de zijkant van dit aangebouwde stuk, aan de kant van de Wulpstraat, raadt Yaron aan. "Daar zie je de muurschildering ‘Peloton’, gemaakt in 2015, het jaar dat de Tour de France van start ging in Utrecht. Zeventien bewoners en omwonenden – onder wie Nel – zijn erop afgebeeld op hun eigen fiets. Het is gemaakt door studenten."
Beheerder
Vanuit het trappenhuis opent Nel de deuren naar het balkon, waar ze bij mooi weer samen lunchen. Het kijkt uit op een parkje dat vroeger vrij rustig was, maar sinds corona steeds vaker wordt gevonden door andere Utrechters, zegt Yaron. "Er zitten hier vaak groepjes te picknicken of er is een kinderpartijtje." Het balkon heeft dezelfde stijl als de rest van het pand, maar is pas in 1998 geplaatst toen het gebouw uitgebreid werd verbouwd. Bo-Ex liet onder andere de ramen aan de achterkant vergroten, geluidsisolatie aanbrengen tussen de vloeren
en wanden en het sanitair verbeteren.
Yaron is naast bewoner ook beheerder van het oude schoolgebouw. "In zo’n groot en oud pand is er regelmatig iets om aan te pakken: lekkage bijvoorbeeld, een verstopping of schilderwerk. Tijdens de verkiezingen is er een stembureau in de hal, daar ben ik altijd ook heel druk mee." Met de afdeling bijzonder verhuur van Bo-Ex heeft hij een kort lijntje. Ook leerde hij veel van aannemers en klusjeslui. "Echt interessant hoe zo’n oud gebouw in elkaar zit." Lachend: "Ik blijk het heel leuk te vinden om me hiermee bezig te houden."
Meer over de Geerteschool
De voormalige Geerteschool ligt een beetje verscholen achter de Oosterkade, aan een zijstraat van de Gansstraat. Het pand werd in 1904 ontworpen door architect A.Th. van Elmpt als schoolgebouw in de zogenoemde overgangsstijl, met twee verdiepingen en een gevel met ronde bogen boven de vensters. Omdat de meisjes uit grote rooms-katholieke gezinnen vooral van eenvoudige komaf waren, noemde de buurt de school al snel de klompenschool. Eind jaren zeventig waren er nauwelijks leerlingen meer en kwam de school leeg te staan. De krakers die het gebouw een tijd kraakten, zorgden ervoor dat het door Bo-Ex in erfpacht werd genomen. Sinds 1998 is het klompenschooltje van vroeger een plek waar mensen met creatieve beroepen wonen en werken.
